Opracowane przez ZMPD Ogólne Warunki Przewozu (zwane dalej "OWP") mają zapewnić równowagę pomiędzy zleceniodawcą i wykonawcą oraz ujednolicić praktyki w skali kraju.

Większość branż świadczących usługi narzuca klientom własne warunki ogólne ich wykonania. Dobrym przykładem są towarzystwa ubezpieczeniowe lub banki. Także Polska Izba Spedycji i Logistyki przygotowała i wdrożyła ogólne warunki spedycyjne.
Tymczasem w przewozach samochodowych to zleceniodawca określa warunki wykonywania usługi, gdy odpowiedzialność spoczywa na przewoźniku.
Co więcej, Polska jest niechlubnym wyjątkiem, jako że w krajach Europy Zachodniej przewoźnicy korzystają z ogólnych warunków wykonywania przewozów przygotowanych przez organizacje samorządu gospodarczego. Dlatego też ZMPD wyszło z inicjatywą przygotowania "OWP", aby zapewnić równowagę między dwiema stronami umowy oraz ujednolicić praktyki w skali kraju.

Punkty nie do przeoczenia
Dowolna umowa przewozu zawsze zawiera podstawowe informacje, jak: co należy przetransportować, kiedy i za ile, jednak często przewoźnicy zapominają o jej nie mniej ważnych aspektach. Chodzi np. o sytuację, kiedy można odstąpić od umowy, kiedy można naliczać kary umowne, np. związane z naliczaniem postojowego. Ponieważ OWP dotyczą przewozów międzynarodowych, a zatem rozliczenia są często w walucie obcej, ważną kwestią jest również kurs euro. Czy powinien być z dnia zawarcia umowy czy też wykonania usługi?
Kolejnym problemem nie rozwiązanym przez dotychczasowe umowy są terminy płatności. OWP odwołują się w tej kwestii do ustawy o transakcjach handlowych, która reguluje tę sprawę i jasno określa, kiedy przewoźnikowi z automatu przysługuje prawo do naliczania odsetek i w jakiej wysokości.
Umowa przewozu przygotowana przez ZMPD określa także, kto jest odpowiedzialny za załadunek oraz zabezpieczenie towaru na pojeździe. Wiąże się z tym sprawa przeładowania pojazdu i przeciążenia osi oraz odpowiedzialności przed odpowiednimi służbami.
Następną sprawą wymagającą regulacji są: termin i sposób realizacji reklamacji z powodu niewłaściwie wykonanej usługi przewozu. Chodzi m.in. o wyznaczenie maksymalnego odszkodowania z tytułu opóźnienia w dostarczeniu przesyłki, które według OWP nie może być wyższe niż 50 proc. ustalonego wynagrodzenie za usługę transportową.
OWP wprowadzają także zakaz stosowania wzajemnych potrąceń. W razie sporu strona uważająca się z poszkodowaną dochodzi swych praw w odrębnym postępowaniu.

Kto jest stroną umowy?
Jedną z zasadniczych kwestii jest sprawa podmiotów umowy przewozu. Jeżeli dojdzie do jej zawarcia, często jedynym dokumentem jest list przewozy CMR. Zazwyczaj to spedytor jest zleceniodawcą usługi, tymczasem on nie występuje w liście CMR. Stąd umowa zawarta na podstawie OWP jest ważna, bo stanowi podstawę do ubiegania się o odszkodowanie.
Zleceniodawca jest podmiotem uprawnionym do wydawania przewoźnikowi instrukcji pozwalających rozwiązać problemy z wykonaniem usługi, w tym np. nieodebranie przesyłki przez odbiorcę.
We wzorze OWP zawarto podstawowe elementy umowy i wzór zlecenia, a w nim najważniejsze postanowienia realizacji usługi przewozowej. W momencie podpisania zlecenia przez obie strony, staje się ono umową.
Warto, aby przewoźnicy solidarnie stosowali Ogólne Warunki Przewozu opracowane przez ZMPD, ponieważ zabezpieczą one ich interesy, są wyważone i dlatego powinny stać się standardem usług wykonywanych przez polskie firmy drogowego transportu międzynarodowego.
OWP ZMPD wraz ze wzorem zlecenia przewozu jest do pobrania na www.zmpd.pl/OWP

Autor: Robert Przybylski