Trybunał Konstytucyjny uznał, że przewoźnicy nie muszą płacić kierowcom ryczałtów za noclegi. Odwrócił tym samym uchwałę Sądu Najwyższego z 2014 roku. Trybunał Konstytucyjny stwierdził 24 listopada 2016 roku, rozpoznając wniosek Związku Pracodawców „Transport i Logistyka Polska” dotyczący podróży służbowej (zwrot kosztów za nocleg podczas zagranicznej podróży służbowej), że 1) art. 21a ustawy z 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców w związku z art. 775 § 2, 3 i 5 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy w związku z § 16 ust. 1, 2 i 4 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej w zakresie, w jakim znajduje zastosowanie do kierowców wykonujących przewozy w transporcie międzynarodowym, jest niezgodny z art. 2 konstytucji, 2) art. 21a ustawy z 16 kwietnia 2004 r. powołanej w punkcie 1 w związku z art. 775 § 2, 3 i 5 ustawy z 26 czerwca 1974 r. powołanej w punkcie 1 w związku z § 9 ust. 1, 2 i 4 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju w zakresie, w jakim znajduje zastosowanie do kierowców wykonujących przewozy w transporcie międzynarodowym, jest niezgodny z art. 2 konstytucji. W ocenie Trybunału Konstytucyjnego, uregulowanie należności na pokrycie kosztów związanych z wykonywaniem przez kierowców podróży służbowej wymaga stworzenia odrębnych przepisów dla tej grupy pracowników, uwzględniającej specyfikę ich pracy. W czerwcu 2014 roku Sąd Najwyższy podjął uchwałę, że „zapewnienie pracownikowi - kierowcy samochodu ciężarowego odpowiedniego miejsca do spania w kabinie tego pojazdu podczas wykonywania przewozów w transporcie międzynarodowym nie stanowi zapewnienia przez pracodawcę bezpłatnego noclegu w rozumieniu § 9 ust. 4 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju (Dz.U. Nr 236, poz. 1991 ze zm.), co powoduje, że pracownikowi przysługuje zwrot kosztów noclegu na warunkach i w wysokości określonych w § 9 ust. 1-3 tego rozporządzenia albo na korzystniejszych warunkach i wysokości, określonych w umowie o pracę, układzie zbiorowym pracy lub innych przepisach prawa pracy”. Trybunał Konstytucyjny uznał, że oczekiwania pracodawców, iż zapewnienie odpowiedniego miejsca do spania w kabinie samochodowej zwolni ich z ponoszenia kosztów noclegu kierowców, były usprawiedliwione. Należy przypomnieć, że wszystko zaczęło się od uchwały Sądu Najwyższego z listopada 2008 roku, w której stwierdzono, że kierowca transportu międzynarodowego nie jest w podróży służbowej w rozumieniu art. 775 § 1 kodeksu pracy. W uzasadnieniu SN dodał, że „Podróż nie stanowi u pracowników mobilnych zjawiska wyjątkowego, lecz jest normalnym wykonywaniem obowiązków pracowniczych”. Z uwagi na powyższe, nie ulega wątpliwości, że nadszedł już czas aby kwestie zwrotu należności kierowców odbywający podróże w ramach wykonywania umówionej pracy i na określonym w umowie obszarze zostały odrębnie uregulowane. Zagadnienia te mogą okazać się bardzo istotne w kontekście unijnych przepisów dotyczących delegowania pracowników, a więc czasowego wykonywania pracy w innych krajach. Autor: Robert Przybylski |