Prezes ZMPD Jan Buczek w rozmowie z Robertem Przybylskim ocenia ostatnie wydarzenia i efekt prac Polsko-Rosyjskiej Komisji Mieszanej.

Dlaczego tyle trwało uzgodnienie pomocy dla firm autokarowych?
Trudno mi oceniać działalność rządu, tym bardziej, że mamy do czynienia z bardzo skomplikowaną materią. Społeczeństwo dotknęła niespotykana dotychczas pandemia. Walka odbywa się na wielu frontach: medycznym, społecznym (chodzi mi o pogodzenie społecznych oczekiwań) i gospodarczym. Jeżeli są branże, które zupełnie są zamrożone, to warto o nich pamiętać i nieść im pomoc w pierwszej kolejności. Na bieżąco dostarczaliśmy rządzącym informacji o dramacie przewoźników autokarowych i nie rozumiem, dlaczego wcześniej nie dostali pomocy.

Z powodu pandemii ZMPD domaga się zniesienia zakazu 45-godzinnego wypoczynku w kabinie. Na jakim etapie są prace nad tym wnioskiem?
Oczekiwania społeczne wobec transportu drogowego są bardzo duże. Aby mógł on dostarczyć niezbędne dla społeczeństwa dobra, powinno podejść się bardziej obiektywnie do rozwiązania problemów przewoźników. W warunkach pandemii nie powinno dochodzić do wyznaczania miejsca i warunków wypoczynku kierowcy. Dodatkowo zawarta w Pakiecie Mobilności regulacja dostępu do rynku jest nie na czasie.
Wprowadzone przez Pakiet zasady zagrażają ogólnemu bezpieczeństwu z wirusologicznego punktu widzenia. To niebezpieczeństwo można szybko zmniejszyć, znosząc zakaz wypoczynku w kabinie. Wpłynie to na ograniczenie rozprzestrzeniania wirusa, a zarazem umożliwi świadczenie usług na odpowiednim poziomie i spełni socjalne potrzeby kierowców. Zgłosiłem taki wniosek w IRU. Sekretariat IRU (Międzynarodowej Unii Transportu Drogowego) opracowuje go i prześle do KE z propozycją poluzowania Pakietu w takich obszarach, jak zniesienie obowiązku opuszczania kabiny w celu odbycia 45-godzinnego wypoczynku. Kabina jest dla kierowcy najbezpieczniejszym miejscem.

IRU wskazuje, że pandemia to okazja do cyfryzacji usług transportowych, w tym wprowadzenia e-CMR. Dlaczego cyfrowy list przewozowy nie stał się popularny?
W czasie pandemii zaletą jest brak papierowych dokumentów. Znika wtedy konieczność dotykania dokumentów i przekazywania ich z rąk do rąk. Ale to nie jedyne korzyści z elektronicznych listów przewozowych. Cyfryzacja skraca czas obiegu dokumentów. Niestety są duże opory w różnych państwach, w tym w Polsce. Urzędnicy przywykli, że papier jest materialnym dowodem zdarzenia i nie bardzo są skłonni na odstąpienie od przyzwyczajeń.

Cyfryzacja to także nowy system poboru myta e-Toll w Polsce. Czy prace nad nim idą w dobrym dla przewoźników kierunku?
Moim zdaniem nie, po licznych spotkaniach mam coraz więcej wątpliwości. Ministerstwo Finansów wybrało model zbliżony do węgierskiego, który podlega powszechnej krytyce, jako wadliwe i kosztowne dla przewoźników rozwiązanie. Będziemy zmuszeni do ponoszenia wszystkich konsekwencji wad systemu. Na każdym kroku przewoźnik jest karany za cudze błędy. Znamy technicznie bliźniaczy system, czyli SENT, więc wiemy jak to działa.
Obawiam się, że system będzie nieintuicyjny, nieprzyjazny dla użytkowników. Jedyny nasz sukces to wycofanie się Ministerstwa Finansów z konieczności rejestracji naczep.

Przejdźmy do przewozów na Wschód. Zakończyły pracę komisje dwustronne. Z punktu widzenia polskich firm negocjacje zakończyły się sukcesem?
Rząd, czyli minister odpowiedzialny za transport, ma pełne prawo do prowadzenia swojej polityki. Doskonale to rozumiem, tylko chcemy być świadomi politycznych celów. Tymczasem ta sytuacja przypomina mi chaos. Mam nadzieję, że otrzymamy wyjaśnienie dlaczego takie, a nie inne decyzje podejmuje rząd. Stanowisko środowiska często jest odmienne od ministra odpowiedzialnego za stosunki międzynarodowe, chcemy zrozumieć argumenty rządu. A krytyka przewoźników jest ogromna, natomiast za negocjacje nam się obrywa. Mam nadzieję, że niebawem zostaniemy zapoznani z motywacją strony rządowej.

Jednak dzięki negocjacjom pula zezwoleń rosyjskich, także tych na kraje trzecie, jest większa?