Nowy system poboru myta e-TOLL już kosztował blisko 700 mln zł, ale administracja liczy na szybki zwrot wydatków.

W pierwszej połowie czerwca ruszy nowy system poboru myta, nazwany e-TOLL. Nie ma on nic wspólnego z obecnie działającym viaTOLL, który zostanie wygaszony z końcem września.
e-TOLL wymaga od przewoźników ponownej rejestracji, np. poprzez Internetowe Konto Klienta, zatem nie ma konieczności wizyty w punkcie obsługi klienta. IKK czynne jest od 26 maja i funkcjonuje całodobowo. Jednak dla wygody, przede wszystkim zagranicznych przewoźników, w pierwszej połowie czerwca e-TOLL otworzy 220 Miejsc Obsługi Klienta. Jednocześnie ruszy nowy system poboru myta.
Oficjalną stroną nowego myta jest etoll.gov.pl. Dostępna jest po polsku i angielsku, ale mają dojść niemiecki i rosyjski, a docelowo do wyboru będzie 9 języków.

Krótki okres przejściowy
System jest rozwijany przez Krajową Administrację Skarbową (od 1 lipca 2020 roku) i ona będzie nim zarządzać. Dane użytkowników w rejestrze centralnym będą przechowywane przez 36 miesięcy. – Wydłużyliśmy ten okres w znowelizowanej ustawie, aby nie usuwać niepotrzebnie danych użytkownikom aut osobowych, którzy zapewne będą rzadko zaglądali na swoje konto, w przeciwieństwie do przewoźników – tłumaczył dyrektor w Centrum Informatyki Resortu Finansów Maciej Górski.
Serwer CIRF znajduje się w Radomiu. Służące do naliczania opłat dane geolokalizacyjne będą przechowywane przez 9 miesięcy.
25 maja podczas prezentacji dla dziennikarzy pełnomocnik MF ds. informatyzacji Przemysław Koch nie mógł zarejestrować się do sytemu, który się zawiesił. Pełnomocnik tłumaczył, że to skutek pracy w środowisku testowym. Obiecał, że produkcyjne będzie działać lepiej, ponieważ przeszło próby. – Zakontraktowaliśmy 2 przebiegi testów bezpieczeństwa, zidentyfikowaliśmy podatności systemu, usunęliśmy je i uzyskaliśmy potwierdzenie skuteczności poprawy. Trwają testy wydajnościowe, funkcjonalne i zgodności z wymaganiami biznesowymi. Będziemy gotowi z bezpieczeństwem systemu zgodnie z harmonogramem – zapewnił.
Nowy i dotychczasowy system poboru myta będą współistnieć przez kwartał. Sejm przyjął 20 maja nowelizację ustawy o zmianie ustawy o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym oraz niektórych innych ustaw, które pozwalają przedłużyć działanie viaTOLL do 30 września.
ZMPD domagało się dłuższego okresu przejściowego, aby dać przewoźnikom więcej czasu na zmianę systemu. Na koniec 2020 roku w viaTOLL było zarejestrowanych 1,6 mln pojazdów, w tym 91 proc. stanowiły samochody o dmc powyżej 3,5 tony.

Jak płacić?
Twórcy systemu e-TOLL przewidują kilka metod płatności. Darmowa aplikacja, dostępna w Google Play i App Store będzie funkcjonować na większości smartfonów.
Jednak przewoźnicy wybiorą raczej inne możliwości, co wynika z ankiety ZMPD; ponad 36 proc. pytanych wybrało OBU, zaś niecałe 11 proc. zainstaluje Zewnętrzny System Lokalizacyjny (ZSL), który jest znany jako GPS. ZSL wykorzystywany jest także do nadzoru przewozów w systemie SENT.
Urządzenia Pokładowe (OBU) to metoda stosowana w viaTOLL. Tym razem twórca systemu pozostawił dowolność wyboru, pod warunkiem, że zostanie dokonany spośród urządzeń mających certyfikat KAS.
Strona etoll.gov.pl podawała 29 maja listę certyfikowanych sześciu urządzeń OBU oraz 16 zewnętrznych systemów lokalizacyjnych. Producenci urządzeń elektronicznych muszą jednak liczyć się z brakami i opóźnieniami dostaw półprzewodników, których niedobór się pogłębia. Tym samym z dostępnością OBU i ZSL może być kłopot.
KAS przewiduje możliwość płatności opóźnionej (post-pay) poprzez operatorów kart flotowych. Platformę integracyjną pomiędzy operatorami kart flotowych i systemem e-TOLL przygotowuje wyłoniony w przetargu pośrednik, konsorcjum PolCam Systems i Hilltech. Konsorcjum podało, że prowadzi rozmowy z ponad trzydziestoma operatorami i wystawcami kart flotowych, z których większość zaakceptowała postanowienia umowne. Konsorcjum zapewnia, że dotrzyma wszelkich terminów wynikających z umów z KAS.
W późniejszym czasie otworzy się możliwość płatności za pomocą urządzeń EETS. Wymagają one certyfikacji na już funkcjonującym systemie oraz zgody na niezbędne zmiany oprogramowania urządzeń EETS przez administracje drogowe pozostałych państw, na których dopuszczone są OBU EETS.


Autor: Robert Przybylski



Ministerstwo Finansów informuje
Ulga e-TOLL
Przepisy znowelizowanej 20 maja ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw przewidują ulgę w podatku dochodowym związaną z wydatkami dotyczącymi poboru opłat drogowych w systemie e-TOLL, czyli na urządzenie i abonament.
Ulga polega na możliwości „odliczenia od dochodu ustalonego za 2021 rok poniesionych w tym roku m.in. wydatków na nabycie zewnętrznego systemu lokalizacyjnego lub urządzenia pokładowego do poboru opłat drogowych w systemie e-TOLL, do wysokości kwoty stanowiącej iloczyn 500 zł oraz liczby systemów lub urządzeń”, napisał fiskus w liście przesłanym do redakcji.
MF zastrzega, że liczba tych systemów lub urządzeń nie może być większa niż liczba pojazdów, które wykonały w 2021 r. co najmniej jeden przejazd, za który podatnik uiścił opłatę elektroniczną z wykorzystaniem zewnętrznego systemu lokalizacyjnego lub urządzenia pokładowego.
MF podkreśla, że „jest to dodatkowa preferencja w podatku dochodowym, mająca swoje umocowanie w odrębnej podstawie prawnej. Odliczenie poniesionych przez przedsiębiorcę wydatków od dochodu w ramach ulgi e-TOLL nie rzutuje na prawo do rozliczenia wydatków z tego tytułu w kosztach uzyskania przychodów. Oznacza to, że przedsiębiorca, który poniósł wydatek np. na nabycie zewnętrznego systemu lokalizacyjnego lub urządzenia pokładowego do poboru opłat drogowych w systemie e-TOLL, wydatek ten może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów na zasadach ogólnych, a ponadto ten sam wydatek odliczyć od dochodu w ramach ulgi e-TOLL”.


Ministerstwo Infrastruktury informuje
Poszerzenie sieci płatnych dróg w 2022 roku
Ministerstwo Infrastruktury nie wyklucza, że sieć płatnych dróg będzie sukcesywnie powiększana. Nie podaje harmonogramu, ale można spodziewać się, że ustabilizowanie nowego, satelitarnego systemu e-TOLL otworzy techniczne możliwości łatwego objęcia mytem nowych dróg oraz nowelizacji stawek. Ostatnio dokonano tego w 2017 roku, a długość płatnych dróg liczy obecnie 3660 km.  
Resort zaniechał wprowadzenia opłat na kolejnych odcinkach, gdy okazało się, że nakłady nie zwróciłyby się. Można spodziewać się, że w 2022 roku sieć dróg płatnych dla samochodów ciężarowych będzie wydłużona. Ministerstwo nie mówi nic o nowych stawkach, ale ich wzrost nie jest wykluczony.
Ponieważ flota jest coraz młodsza, maleją wpływy z myta. W 2020 roku viaTOLL pobrał za przejazdy pojazdów ciężkich 1,76 mld zł, tyle samo co w 2018 roku (w 2019 roku było to 1,77 mld zł). Zarazem przebiegi w 2020 roku były o 7,2 proc. większe niż w 2018 roku.
W 2018 roku udział w ruchu pojazdów ciężkich klasy Euro VI sięgnął 30,6 proc., gdy w 2020 roku 46 proc. Jednocześnie udział pojazdów Euro V zmalał z 50,3 proc. do 43,3 proc.
Na drogach niższych kategorii także wzrósł odsetek pojazdów Euro VI (z 24,3 proc. do 39,2 proc. na ekspresówkach oraz z 23,5 do 38,6 proc. na drogach krajowych), ale na tych klasach dróg nadal najpopularniejsze są samochody Euro V (w 2020 roku stanowiły 44,4 proc. ruchu na ekspresówkach oraz 43 proc. na krajówkach).